Onderstaande partij is gespeeld op dinsdag 9 april. Het is een inhaalduel tussen Hans de Goede en Dirk van der Maarel. De witspeler moet frequent afzeggen wegens zijn werk/taak als raadslid. De zwartspeler is in de interne competitie dit seizoen zeer op dreef en bezorgde de koploper diens enige nederlaag dit seizoen. De partij die zij speelden is spectaculair. De analyses zijn van Hans de Goede.
Een partij, gespeeld op de clubavond van de 7 Pionnen. Na deze partij moest ik denken aan Michail Tal. Bekend om fraai aanvalsspel, niet altijd correct, maar doorgaans zo ingewikkeld dat zijn tegenstanders toch het onderspit delfden. Wie herinnert zich deze fantastisch spelende grootmeester nog, die veel te vroeg is overleden? Op de middelbare school hadden wij het altijd over zijn gewaagde aanvalsspel. Deze partij gaat een beetje in de voetsporen van de oud-wereld- en veelvuldig Russisch kampioen. De ‘Tovenaar van Riga’ speelde offers die niemand zou durven, maar in de praktijk wel werkten.
Wit: H. de Goede Zwart: D. v.d. Maarel
1.e4 e6 2. d4 d5 3. Pc3 Lb4 4. Ld3 c6. Zowel wit als zwart kiezen voor een minder gebruikelijke en rustige openingsopzet in het Frans. 5. Pge2. De bedoeling van de witte opzet is om een dubbelpion te voorkomen op c3. 5. … h6. Voorzichtig. 6. a3 La5 7. Le3 b5 8. 0-0 Pe7 9. b4 Lb6 10. Pg3. Wit bereidt acties op de koningsvleugel voor. Een opmars van de f-pion f2-f4-f5 in combinatie met e4-e5 geeft wit veel spel. 10. … dxe4 11. Pxe4 Pd5. De witte opmars is voorkomen. Zwart heeft voor een schijnbaar solide opstelling gekozen, maar heeft zijn ontwikkeling verwaarloosd. Wit onderneemt actie.
DIAGRAM Offer 1 met 12. Dg4?!
- Dg4?! Offer 1. Eigenlijk iets te gewaagd. Wit geeft zijn paard op c3 op. Hij krijgt daar twee pionnen op de koningsvleugel voor terug. De zwarte koning blijft voorlopig in het midden staan en kan een aanval verwachten. 12. … Pxc3 13. Dxg7 Tf8. Beter is 13. … Ke7 en zwart kan de boel bij elkaar houden. Dat is niet zo eenvoudig te zien. Zoals zwart nu speelt, kan wit uiteindelijk twee pionnen en een kwaliteit terugkrijgen voor zijn paard. Meer dan genoeg. Het zal nog wel tien zetten duren, voordat wit de zwarte toren op f8 slaat. 14. Lxh6 Dd6. Zwart heeft nauwelijks andere mogelijkheden. De zwarte toren op f8 moet worden gedekt. Wit staat lekker en zet zijn aanval door via het centrum.
DIAGRAM Offer 2 met 15. Tad1!
- Tad1! Offer 2. Wit offert een kwaliteit. De ontwikkeling gaat door, een opmars d4-d5 wordt ondersteund. Wit geeft graag een toren om het actieve, zwarte paard van het bord te krijgen. Zwart gaat in op het aanbod. De ontwikkelingsachterstand van zwart lijkt almaar groter te worden. Als zwart zijn paard terughaalt, gaat het niet beter. Bijvoorbeeld 15. … Pd5. 16. Lxd5 cxd5 17. Tfe1 Pd7 18. Pf5 en wit heeft groot voordeel. 15. … Pxd1 16. Txd1 a5. Het plan van zwart om met a5 op de damevleugel tegenspel te zoeken, blijkt niet voldoende. Beter is 16. … Pd7. 17. Lf3. Wit heeft dan voldoende initiatief voor het geofferde materiaal. Beide partijen hebben kansen.
Zwart staat een toren voor tegen twee pionnen en lijkt zich voldoende veilig te voelen om tegenspel op de damevleugel te starten. Schijn bedriegt.
DIAGRAM Offer 3 met 17. Lxc6+!!
- Lxc6+!! Offer 3. Daar had zwart absoluut niet op gerekend. Wit staat een toren achter en offert nog eens een loper. De loper stond in de weg. Wit heeft het veld e4 nodig om zijn paard van g3 met tempowinst in stelling te brengen op f6. 17. Ph5 werkt niet vanwege 17. … Pd7. Met 17. Lc6!! wordt niet alleen veld e4 vrijgemaakt, maar ook wordt het zwarte paard weggelokt van de verdediging van f6 en f8. De witte aanval moet wel doorslaan, anders blijft wit veel materiaal achter. 17. … Pxc6 18. Pe4 De7 19. Pf6+. Daar was het wit om te doen. 19. … Kd8.
Zwart heeft nu twee stukken meer.
DIAGRAM Offer 4 met 20. d5
- d5 Offer 4. Wit biedt zijn d-pion aan om het centrum verder open te breken. Dat lijkt logisch en aantrekkelijk. De witte toren kijkt al naar de zwarte koning. Achteraf was 20. Lg5 de correcte zet. Bijvoorbeeld 20. … Kc7 (wat anders?) 21. Pd5+ exd5 22. Lxe7 Te8 23. Lc5 en wit houdt aanval en voordeel.
Zwart slaat het offer d5 af en probeert tegendreigingen te creëren via de a-lijn. 20. … axb4? Zwart grijpt nu definitief mis. De oplossing ligt niet op de a-lijn. Hier had zwart zich kunnen en moeten redden met 20. … Pd4. Bijvoorbeeld 21. Dxf8+ Dxf8 22. Lxf8 axb4 23. Lxb4 en zwart staat iets beter.
Nu krijgt wit al het geofferde materiaal met rente terug en de zwarte koning blijft in onoverkomelijke problemen. 21. d6 Dxf6 22. Dxf6+ Kd7 23. Lxf8 Ke8 24. axb4. Wit zat inmiddels wat krap in de tijd en kiest voor veiligheid. Met slaan op b4 wilde wit tegenspel met bxa3 en druk via de a-lijn definitief voorkomen. 24. … Ld4 25. Dh6 Ld7 26. Lg7 Lc8 27. Lxd4 Pxd4 en zwart gaf op. Na 28. Dh8+ en 29. Dxd4 heeft zwart niets meer. Zo sta je twee stukken voor, zo sta je praktisch een dame achter.
DIAGRAM Slotstelling na 27. … Pxd4
Tal speelde offers die niemand zou durven, maar wel werkten. Probeer het ook eens: het leidt tot fantastische schaakpartijen.
Epe, april 2019.
11.Le4: ipv Pe4: